De gouverneur van de centrale bank van Libanon, Riad Salameh, legt na 30 jaar zijn topfunctie neer. Maar hij liet de economie achter in een staat van instorting en het land in de greep van een van ’s werelds ergste financiële crises, zoals BBC News Middle East-correspondent Anna Foster vanuit Beiroet meldt.

Het is moeilijk om precies te zeggen wat er in de fles zit die Omar Aawah voor de camera houdt. Maar in een korrelige virale video verduidelijkt hij de situatie. Het was een overval op de bank van Omar en hij mengde zijn eigen zuur om het personeel te bedreigen het geld te overhandigen.

“Ik heb een paar druppels op de rekenmachine en op de vloer gemorst om te laten zien dat het zuur echt is, bubbelt en kookt,” vertelde hij me.

Maar Omar was er niet om andermans geld te stelen – hij wilde gewoon zijn eigen geld terugnemen.

“Ik wil alleen wat rechtmatig van mij is”, zegt hij in de video. “Ik wil niemand pijn doen.”

Omars spaargeld dat op de bank is opgesloten, is nu een fractie van hun werkelijke waarde waard, en dat geldt ook voor spaarders in heel Libanon.

Sinds de financiële crisis hier is begonnen, is de toegang van mensen tot hun geld zeer beperkt. Als ze Amerikaanse dollars willen opnemen, is dat tegen een wisselkoers die zo klein is dat het bijna waardeloos is.

Omars eigen spaargeld van een leven lang werken is zo geslonken dat hij meer dan 80% van zijn spaargeld is kwijtgeraakt. Na opsluiting liep hij weg en won met alles wat hij nog had – $ 6.500.

Hij zal het gebruiken om vitale nekoperaties te betalen. De dokter zei dat hij zonder dat verlamd zou raken.

Dit is een verwoestende situatie voor de miljoenen Libanezen die geen toegang meer hebben tot hun geld. Maar de toename van bankovervallen is ook een groot probleem – ook al geeft de term ‘overval’ niet nauwkeurig weer wat de spaarders probeerden te doen. Ze proberen gewoon aan hun eigen geld te komen, maar de dreiging van geweld is angstaanjagend voor bankmedewerkers die weinig verantwoordelijkheid hebben voor het bredere probleem.

‘Heb je erover nagedacht hoe dit voor hen is?’ Ik vroeg het rechtstreeks aan Omar.

“Ze zijn als mijn zus en broer en ik bied ze nu mijn excuses aan”, antwoordde hij. “Het was nooit mijn bedoeling om een ​​van hen pijn te doen. Maar ik hoop ook dat ze mijn situatie begrijpen en begrijpen waar ik vandaan kom.”

Dus hoe verhoudt Omars hachelijke situatie zich tot Riad Salameh, een van ’s werelds langstzittende centrale bankiers?

Samen met de Libanese politieke klasse kreeg Salameh de schuld van het grootschalige financiële wanbeheer dat zoveel van deze problemen veroorzaakte.

Tijdens zijn tijd als hoofd van Banque du Liban werd hij beschuldigd van het runnen van een groots Ponzi-plan – nieuw geld lenen om bestaande schuldeisers af te betalen – totdat de economie begon in te storten.

Toen we bij de bank gingen zitten voor een incidenteel interview, was Salameh onvermurwbaar dat de verantwoordelijkheid voor de financiële problemen van Libanon buiten zijn macht lag.

“De gouverneur van de centrale bank is niet een persoon die alleen staat, er is een centrale raad die beslissingen neemt. En de gouverneur voert de beslissingen uit. Dit is dus een verkeerde voorstelling van zaken, wanneer alles verband houdt met de persoonlijkheid van de gouverneur”, zei hij.

“Bij alle centrale banken in deze wereld is er geen one-man-show.”

Feiten maken het lezen moeilijk. Libanon verkeert in een erbarmelijke financiële toestand. De munt heeft 98% van zijn waarde verloren en de inflatie is in de drie cijfers.

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) wijst op een BBP dat met 40% is gekrompen en op centrale banken waarvan de deviezenreserves met ongeveer twee derde zijn uitgeput.

Terwijl Riad Salameh zich voorbereidt om na 30 jaar af te treden als gouverneur van de centrale bank, wordt hij door ten minste zeven landen, waaronder Libanon, onderzocht wegens verduistering en ongeoorloofde verrijking. Er wordt beweerd dat hij meer dan $ 300 miljoen (£ 229 miljoen) heeft witgewassen. Hij zei nee.

“Ik heb gecontroleerde verklaringen in mijn persoonlijke rekening gepresenteerd waaruit blijkt dat al mijn rijkdom afkomstig is van het persoonlijke werk dat ik 20 jaar lang in de privésector heb gedaan”, zei hij. “Uit de gecontroleerde centrale bankrekening blijkt dat er op geen enkel moment geld van de centrale bank op mijn rekening is gekomen.”

Maar de beschuldigingen tegen hem zijn enorm en gevarieerd. In Duitsland en Frankrijk is beslag gelegd op bezittingen en zijn arrestatiebevelen uitgevaardigd voor Salameh. Autoriteiten in Zwitserland onderzoeken of hij en zijn broer King de afgelopen tien jaar op illegale wijze honderden miljoenen dollars van de centrale bank hebben afgepakt. Beide broers ontkennen wangedrag.

Er zijn lopende onderzoeken in Luxemburg, Monaco en België. In het VK, waar Salameh aanzienlijke activa heeft, wilden noch het Serious Fraud Office, noch de National Crime Service commentaar geven, hoewel bronnen zeiden dat zijn transacties worden onderzocht.

De Zwitserse ngo Accountability Now doet al enkele jaren onderzoek naar Riad Salameh en heeft in verschillende landen strafrechtelijke klachten ingediend.

“Aanklagers in Europa gebruiken de term ‘verzwarend’, wat betekent dat Salameh ervan wordt verdacht lid te zijn van een criminele organisatie”, zegt Zena Wakim, voorzitter van het bestuur van Accountability Now. “En het is belangrijk dat een gouverneur van een centrale bank door Europese aanklagers ervan wordt verdacht lid te zijn van een criminele organisatie. Dat is een primeur.”

Hij vroeg zich ook af waar internationale hulp gericht op Libanese armen terecht was gekomen. De VN-kinderorganisatie Unicef ​​zegt dat bijna negen op de tien huishoudens zich nu geen basisbehoeften kunnen veroorloven. Er zijn aanhoudende problemen met tekorten aan elektriciteit, medicijnen, brandstof en voedsel.

“De afgelopen vijf jaar is er 5 miljard dollar aan internationale hulp naar Libanon gestroomd, vooral na de enorme explosie in de haven. [of 2020]. We weten niet waar dit geld is gebleven. Het geld is bedoeld voor bewoners. Corruptie is eigenlijk de grondoorzaak van alles wat er sinds het einde van de burgeroorlog in Libanon is gebeurd [in 1990].”

Ik vroeg Riad Salameh of hij bereid zou zijn om ondervraagd te worden door de autoriteiten in Frankrijk. Zijn afwezigheid leidde tot het uitvaardigen van een internationaal arrestatiebevel tegen hem.

Dit, zei hij, was te wijten aan een communicatiestoring, omdat zijn advocaten niet goed waren geïnformeerd.

Maar ik vroeg waarom hij, toen hij wist dat ze hem wilden ondervragen, niet zo snel mogelijk ging meewerken en zijn naam zuiverde? Mijn herhaalde pogingen om het punt te verduidelijken werden niet goed ontvangen.

“Mijn advocaten hebben de rechter schriftelijk laten weten dat ik naar Frankrijk wil. Geef ons alstublieft een datum voor aankomst”, was zijn laatste antwoord.

Hij zei dat hij in augustus naar Parijs zou vliegen voor verhoor, nadat zijn termijn als gouverneur was afgelopen. Maar of dat ook echt gaat gebeuren, is nog maar de vraag.

Buiten het gebouw van de centrale bank laat gespoten graffiti voorbijgangers geen twijfel bestaan ​​over de sluimerende woede van het publiek tegen de bank en de mensen die haar runnen.

Er zijn pogingen gedaan om het te verdoezelen, maar er kan nog steeds wat godslastering worden gelezen.

Eén ding is zeker: het vertrek van Riad Salameh uit de topbaan bij de centrale bank zal geen einde maken aan de economische crisis in Libanon. Nu er nog geen vervanging is en er geen echte oplossing in zicht is, zal de publieke woede tegen de banken in Libanon alleen maar toenemen.