Dit transportconcern is onderaannemer in de toeleveringsketen van grote multinationals zoals Volkswagen.

Op grotere schaal, in de zomer van 2022, uitbuiting van een groep niet-EU-werknemers in een fabriek in het Belgische Antwerpen ontvouwt zich.

Migranten uit landen als Turkije, Bangladesh en Oekraïne worden onderbetaald of onbetaald, hebben geen werkzekerheid en lijden onder slechte huisvesting.

Deze praktijken zijn “niet langer de uitzondering in de Europese Unie”, schreef het linkse EP-lid Marc Botenga in een opiniestuk voor EUobserver.

De onderaanneming op zich is niet slecht. Het was oorspronkelijk bedacht als een manier om taken uit te besteden waarvoor het hoofdbedrijf niet gespecialiseerd was, of als een tijdelijke oplossing voor marktbehoeften.

Maar het gebruik ervan is de afgelopen jaren veranderd.

“Tegenwoordig wordt onderaanneming vooral gebruikt om goedkope, onzekere arbeidskrachten aan te nemen en te vinden”, zegt Tom Deleu, secretaris-generaal van de Europese Federatie van Bouw- en Houtarbeiders (EFBWW), tegen EUobserver.

Vroeger was het een transparante korte keten met een hoofdaannemer en enkele bedrijven, zegt Deleu. “Nu is de ketting lang en erg ingewikkeld.”

Verschuivingen in het gebruik van onderaanneming door bedrijven bemoeilijken de handhaving – een van de belangrijkste kwesties die werden geïdentificeerd in een onderzoek in opdracht van EU-leidinggevenden om te kijken hoe de regelgeving voor onderaanneming in de EU kan worden verbeterd.

Deze studie is nog niet gepubliceerd, maar werd vorige week (dinsdag 30 mei) gepresenteerd aan het Europees Parlement tijdens een uitbestedingsevenement georganiseerd door de S&D-groep en EFBWW.

“Uitbesteding kan worden gebruikt om de winst te vergroten door de kosten te verlagen, waardoor de loondruk afneemt”, hoorde het publiek.

Deze praktijk komt het meest voor in prijsgevoelige en arbeidsintensieve sectoren zoals de bouw, productie of vleesverwerking, zei Monica Andriescu, een van de auteurs.

een andere studie, in opdracht van De Linkse groepmerkt op: “Uitbesteding maakt controle door arbeidsinspecteurs moeilijker, aangezien de betrekkingen tussen ondernemingen vaak onduidelijk zijn en relevante arbeidswetten en arbeidsvoorwaarden onduidelijk zijn”.

Lange toeleveringsketens maken het moeilijk om overtredingen op te sporen en de echte werkgever en de persoon die verantwoordelijk is voor de overtreding te identificeren.

Onderaanneming stelt bedrijven in staat macht en winst te verwerven zonder de bijbehorende risico’s en verantwoordelijkheden op zich te nemen, benadrukt een studie met de titel: ‘Subcontracting: exploitatie by design. Aanpak van het bedrijfsmodel van sociale dumping’.

Een situatie die voortkomt uit wetsovertredingen, maar ook uit hiaten in de wet, en zelfs uit het ontbreken van sociale clausules om ervoor te zorgen dat overheidsopdrachten (en belastinggeld) goede arbeidsomstandigheden garanderen.

Voor EFBH is het nu een goed moment om ervoor te zorgen dat directe en externe werknemers dezelfde arbeidsvoorwaarden hebben, aangezien de commissie momenteel de detacheringsrichtlijn aan het herzien is.

Dit zijn “vage” regels die “verschillend geïnterpreteerd” worden door lidstaten en werkgevers, waardoor de acties van vakbonden en collectieve overeenkomsten worden beperkt, vertelde Ilan de Basso, socialistisch en democratisch EP-lid, aan EUobserver.

“We zouden graag zien dat wetgeving op EU-niveau onderaanneming beperkt tot maximaal één of twee niveaus, voor zover technisch noodzakelijk”, aldus Deleu.

Dergelijke voorzieningen bestaan ​​al in landen als Italië, België en Spanje, maar zonder Europese wetgeving ter versterking van de nationale regelgeving zouden er in die 27 landen geen gegarandeerde minimumvoorwaarden zijn.

Bovendien zijn aansprakelijkheidsregels, een instrument dat door geplaatste werknemers wordt gebruikt om hun rechten op te eisen, niet altijd effectief vanwege hun reikwijdte en vereisten.

In de nieuwe beleidsbrief van De Europese federatie van vakbonden voor voeding, landbouw en toerisme (EFFTA) bevelen de auteurs aan “de huidige gefragmenteerde aanpak van uitbesteding van ketenverantwoordelijkheid te vervangen door een algemeen EU (volledige keten) gecombineerd en meervoudig verantwoordelijkheidssysteem voor grensoverschrijdende en binnenlandse situaties”.

De conclusies van de studie van de commissie bevatten ook een aantal belangrijke punten voor toekomstige overweging, zoals meer informatie en transparantie in toeleveringsketens en meer gegevensverzameling om de omvang van de situatie te begrijpen en vergelijkingen over de grenzen heen te maken.