Walid Reragui werd geboren in Corbeil-Essonnes, een kleine gemeenschap aan de oevers van de Seine. Deze sensationele WK-coach bracht het grootste deel van zijn spelerscarrière door bij Franse clubs. Maar voor de 47-jarige bestond er nooit enige twijfel: “Niemand kan mijn hart wegnemen van mijn land”.

Een zin die ook door duizenden andere Marokkanen in Parijs, Marseille en andere grote steden wordt uitgesproken. Woensdag (20.00 CET) speelt Reragui tegen Marokko in de halve finale – en de inflatoire term “van alle dingen” die in de sport wordt gebruikt, past zelden – Frankrijk.

Meer dan een miljoen mensen van de Marokkaanse diaspora in Europa woonden in Franse steden.Van 1912 tot de onafhankelijkheid in 1956 was het grootste deel van het gebied dat nu Marokko is een protectoraat van de voormalige koloniale machten. In Parijs werd de overwinning van Marokko in de kwartfinale tegen Portugal op de Champs-Élysées “in een trance” gevierd, zoals de krant “L’Équipe” het uitdrukte. “We maken onze mensen, ons continent en de Arabische wereld gelukkig. We maken de hele wereld gelukkig’, zei Reragui, wiens moeder, die al tientallen jaren in Parijs woont, naar verluidt voor het eerst de voetbalwedstrijd van haar zoon in Qatar bijwoonde, volgens berichten in de media.

De identificatie met Marokko is hoog

Sofiane Boufal, die zaterdagavond met haar moeder op het veld danste voor de ontroerde ogen van de voetbalwereld, en Romain Saïss, net als hun coach, zijn geboren in Frankrijk. Slechts twaalf professionals van het Reragui-team komen uit Marokko. Andere nationale spelers komen uit Canada, Spanje, België en Nederland. Sterspeler Achraf Hakimi groeide op in Madrid en kwam in de zomer van 2021 naar Paris Saint-Germain.

“De identificatie met Marokko blijft hoog, wat natuurlijk ook te wijten is aan het racisme waarmee mensen uit de regio binnen Frankrijk vaak te maken krijgen”, zegt Jakob Krais, hoogleraar moderne en hedendaagse culturele geschiedenis van Noord-Afrika aan de Federale Universiteit van de Strijdkrachten in München. Hij herinnerde aan het electorale succes van de rechtse nationalistische Rassemblement National (RN)-partij onder leiding van Marine Le Pen en hun succes bij het “aanwakkeren van haat tegen mensen van Noord-Afrikaanse afkomst”.

Voor het WK, zei Reragui, was er discussie over buitenlandse professionals die naar verluidt Marokko niet “leuk of lief” vonden. Maar de WK-wedstrijd liet zien dat iedereen “Marokkanen zijn Marokkanen”, zei de coach en voegde er nadrukkelijk aan toe: “Als je naar het nationale team gaat, wil je sterven en vechten.” Voormalig Duitsland U21-international Abdelhamid Sabiri, die opgroeide in Duitsland, zei tegen de krant La Repubblica: “Het verandert niets. Je cultuur is wat je ouders je hebben geleerd.”

De vierde plaats zou ook een historisch succes zijn

De eerdere overwinning in Qatar werd ook in andere Europese steden met veel tamtam gevierd, in Duitsland met name in Berlijn, Frankfurt en het Ruhrgebied. Er zijn de laatste tijd meer rellen geweest in Brussel en tijdens straatfeesten in Milaan is afgelopen weekend een man doodgestoken. Daarom bereiden de veiligheidstroepen zich voor op de avond na de halve finales in Qatar.

“Kortom, de vierde plaats in het WK zal een historisch succes zijn voor Marokko en de hele Arabische wereld”, vertelde Krais aan de Duitse persdienst. Spelen op woensdag kan echter in de sociaal achtergestelde Franse banlieue worden gebruikt als een “voertuig” om “algemene irritatie over hun situatie” te uiten. In 2001, tijdens de eerste wedstrijd tussen Frankrijk en Algerije, dat net als Marokko gelinkt is aan Frankrijk, bestormden tientallen Algerijnse fans het veld van het stadion van St. Petersburg. Denis is in de buurt van Parijs, wat een vernederende verlating veroorzaakt. Er zijn tot nu toe vijf vriendschappelijke interlands tussen Marokko en Frankrijk geweest.

‘Qatars zijn verliefd op Marokko’

In Qatar is de Marokkaanse selectie al lang symbolisch. Na vroeg te zijn uitgeschakeld bij de gastheren, Saoedi-Arabië en Tunesië, bracht Atlas Lions hoop bij de Arabische fans. “Er hangt iets anders in de lucht, dit soort intra-Arabische solidariteit, je kunt het overal zien”, citeerde de Washington Post Marwan M. Kraidy, decaan van de Northwestern University in Qatar. “Qatars zijn verliefd op Marokko”, schreef de krant Le Parisien.

Dat moet woensdag ook terug te zien zijn in de publieksverdeling. Franse fans waren in de minderheid door oude rivalen Engeland in de kwartfinales. Marokko daarentegen wordt in Qatar gesteund door een aantal mensen uit de Perzische Golfregio. Zelfs met successen tegen Spanje en Portugal in de knock-outfase floot het publiek bij elk contact tijdens de wedstrijd. Dat een Arabisch team voor het eerst in de halve finale staat bij het eerste Arabische WK is reden tot trots, ook buiten Marokko, aldus Krais.