Het Algemeen Verbond van Verzekeraars, GDV, heeft anonieme gegevens van haar aangesloten bedrijven geëvalueerd en onderzocht waarom iemand verkeerd rijdt. In tegenstelling tot andere wetenschappelijke instellingen kunnen verzekeringsmaatschappijen grote hoeveelheden gegevens gebruiken: psychologische rapporten, gerechtsdossiers, schetsen van ongevallen. Elke verzekerde gebeurtenis is goed gedocumenteerd, legt Siegfried Brockmann uit, hoofd van de afdeling ongevallenonderzoek bij GDV: “We evalueren voortdurend politiegegevens en combineren deze met alles wat uit openbare rapporten kan worden afgeleid. En zelfs toen hebben we slechts 222 zaken afgerond.”

Veel ouderen inclusief chauffeurs gaan de verkeerde kant op

Dat is misschien niet genoeg voor echte statistieken, maar Brockmann is toch trots op zijn onderzoek, dat meer data moet opleveren dan eerder onderzoek. En daar heeft hij conclusies uit getrokken: “Ongeveer 50 procent van de chauffeurs die de fout ingaan, is ouder dan 65 jaar, en 40 procent is ouder dan 75 jaar. En als ik nog een stap verder ga, over 85 jaar is het zelfs 10 procent. En als je dat in ogenschouw neemt bij het werkelijke aantal bestuurders op die leeftijd, kun je zien dat dit een heel hoog aantal is. En in dit geval zien we ook veel meer gevallen van dementie of andere vormen van verwarring. .”

Uit eerder onderzoek is iets soortgelijks gebleken, benadrukt Brockmann, maar dan met een lager aantal gevallen.

Groot waarschuwingsbord bij de uitgang

Tot nu toe hebben verkeersplanners en wetenschappers geprobeerd dit probleem op te lossen met technische en planningsmiddelen. Wat de bewegwijzering betreft, wijzen deskundigen naar Oostenrijk, waar een groot geel waarschuwingsbord bij een afrit van de snelweg aangeeft of u de verkeerde kant op rijdt. In België zullen camera’s in de toekomst een bestuurder herkennen die de verkeerde kant op gaat, een bericht sturen naar de hulpdiensten en ook een waarschuwingslicht laten branden om andere bestuurders te waarschuwen. Studenten van de Universiteit van Saarland hebben een soortgelijk systeem ontwikkeld dat is ontworpen om met behulp van infraroodsensoren bestuurders te detecteren die de verkeerde kant op gaan. In Duitsland bestaat er sinds 2013 ook een checklist voor exitplanning, bijvoorbeeld in verzorgingsgebieden, wat volgens experts erg verwarrend is.

Begeleide reizen: vertrouw op het inzicht van de chauffeur

Siegfried Brockmann wilde het probleem van de vergrijzing echter anders aanpakken. Hij vertrouwde niet op het rijverbod van ouders, maar op inzicht. Ook stelt hij mentorreizen voor, waarbij ouderen goed wordt verteld wat nog goed gaat en wat niet.

In het geval van een groep misleide automobilisten hebben dergelijke voorzorgsmaatregelen echter geen zin: in het geval van degenen die bewust en willens en wetens van rijrichting veranderen. “In veel gevallen kunnen we de manoeuvre zien die aan dit verkeerde rijgedrag voorafging”, legt Brockmann uit, “en toen was ik zeer verrast dat in ongeveer een derde van deze gevallen iemand bij weinig verkeer de rijstrook afsloeg. bijvoorbeeld aan het einde van een file, wat verboden is, maar in sommige opzichten toch begrijpelijk.”

Om dergelijke gevallen te voorkomen, zegt Brockmann, moet je vertrouwen op een technische maatregel: een ‘automatische piloot’ die verhindert dat je je reis voortzet en de auto langs de kant van de weg parkeert. De technologie hiervoor is grotendeels aanwezig in de nieuwste zelfrijdende auto’s.

Snellere waarschuwing voor spookrijders

Berthold Färber, emeritus psycholoog aan de Bundeswehr Universiteit in München, vindt zo’n hightech aanpak aantrekkelijk. Hij wees er echter op dat oude auto’s vanwege hun lange levensduur nog vele jaren in het verkeer zullen blijven. Daarom vertrouwde hij in eerste instantie op technologie die andere bestuurders waarschuwt voor bestuurders die de verkeerde kant op rijden: ‘Er moeten eerder waarschuwingen worden gegeven dan nu’, zegt Farber. ‘Tot nu toe hebben we een reeks rapporten gehad die we moesten doornemen om te verifiëren en vervolgens te gaan via de radiostations en dan blijft het hangen.”. Met technische mogelijkheden kan alles sneller.”

Uiteindelijk kan het een verwarring zijn: het navigatiesysteem in de auto wijst een bestuurder aan die de verkeerde kant op rijdt, er verschijnt een waarschuwing bij een hokje aan de overkant van de snelweg, een slimme nieuwe auto remt automatisch en komt tot stilstand de rechterbaan. En de Beierse Omroep zal in haar verkeersnieuws automobilisten die de verkeerde kant op gaan blijven waarschuwen – zoals ze dat al tientallen jaren doet.