We gingen drie zakenlieden ontmoeten in Kinshasa. Ze hebben een sterke band met België: ze groeiden of studeerden allemaal in het land, maar kozen ervoor om hun leven op te bouwen in de Democratische Republiek Congo.

Zet je ervaring aan het werk

Teza Toen hij van 2001 tot 2008 in België studeerde, keerde hij al snel terug om in de DRC te wonen en te werken. © Sarah Heinderyckx

We ontmoetten Teza Bila voor het eerst in de zakenwijk van Kinshasa. Associate administrator van investeringsadviesbureau Congo Business Office, hij verwelkomt ons in zijn geklimatiseerde kantoor tussen twee klanten, drukke dagen.

Als hij geboren en getogen was in Kinshasa, studeerde Teza tussen 2001 en 2008 in België. Afgestudeerd aan Saint-Louis in Brussel, voltooide hij zijn opleiding aan de huidige Louvain School of Management in Louvain-la-Neuve, waar hij zeer goed afstudeerde. Maar terwijl enkele vrienden in zijn situatie besloten om in België te blijven en te blijven, maakte hij een lange tijd de keuze om terug te keren naar Congo.

“Mijn belangrijkste motivatie is tegen mezelf te zeggen dat wat ik ook leer, of het nu hier in Congo of in België is, we terug moeten gaan en het goed moeten gebruiken voor mijn land, voor andere Congolezen”, vertelde Teza ons. privé of openbaar, als we niet rechtstreeks in dit systeem handelen, verandert er niets. Dus mijn beslissing was vanaf het begin genomen om mijn weinig kennis, mijn opleiding, te gebruiken voor het land, mijn Congolese collega’s en mijn klasgenoten”.

Bias en infrastructuurproblemen

Het is 13 jaar geleden dat Teza terugkeerde naar Indonesië. In het begin kreeg hij te maken met enkele moeilijkheden, waaronder de houding van de Congolezen die in het land bleven tegenover degenen die in het buitenland hadden gestudeerd.

“Deze vooroordelen lieten vanaf het begin geen goede samenwerking toe, legde de zakenman uit, misschien makkelijker met degenen die, zoals ik, terugkeerden uit het buitenland. Bij anderen is er een lichte zorg waardoor we moeten laten zien dat we niet alles weten en we willen ook leren van degenen die hier zijn en die hier meer jaren hebben gedaan dan wij”.

Nog een uitdaging: wennen aan de soms wankele infrastructuur van Congo. “Wegen, medische infrastructuur, eigenlijk alles wat basaal is, zegt Teza. Elektriciteit, toegang tot water, het lijkt misschien een kleine uitdaging, maar het is een grote uitdaging als je terugkomt uit een land. waar dit probleem al jaren is opgelost en we merken dat we ons anders moeten organiseren om ermee om te gaan”.

Meer gemotiveerd dan ooit

Vandaag heeft Teza geen spijt, integendeel: hij is gemotiveerder dan ooit. Naast zijn adviesbureau is hij zeer betrokken bij vrouwen en is hij een bakkerij begonnen in het dorp van zijn vader in de provincie Congo-Centraal.

“Er zijn meer dan honderd werkloze vrouwen, die volledig afhankelijk zijn van hun man, die vandaag een salaris verdienen met de verkoop van het brood dat ik maak. Het is verbazingwekkend om deze vrouwen te horen zeggen: ‘Je hebt ons geholpen’. En beïnvloedde ongeveer honderd vrouwen op het platteland door de activiteiten die ik daar deed, niets vergeleken met alles wat ik eerder heb meegemaakt, zelfs in België”, vertelde Teza ons.

België en ruimdenkendheid

Nicette Ntoto volgde haar man naar Kinshasa, maar ze dacht dat ze op een dag zou terugkeren naar Congo nadat ze in België was opgegroeid. © RTBF

Nog steeds in het zakendistrict gingen we naar de Belgische ambassade waar ook de Belgisch-Congo-Luxemburgse kamer van koophandel is gevestigd. Haar afgevaardigde, Nicette Ntoto, ontving ons in een kleine kamer in haar grote kantoor.

Op 6-jarige leeftijd volgde Nicette haar ouders met haar broers en zussen om zich in België te vestigen. Ze volgde daar al haar opleiding, maar terwijl haar familie in Vlaanderen bleef, besloot ze haar man te vergezellen die in 2015 in Kinshasa wilde gaan wonen. Een idee dat maar door haar hoofd bleef tollen.

“Ik ben opgegroeid zoals alle jonge Belgen, zei Nicette, ik had de kans om andere landen te bezoeken, me gemakkelijk te verplaatsen en daarom deze openheid te hebben … En ik zei altijd tegen mezelf dat om terug te keren naar Congo, het moest zijn al deze ervaringen op een bepaalde manier kunnen overbrengen. Ik wil iets overbrengen naar mijn thuisland, naar de Congolezen die hier in Congo zijn en die niet de kans hebben gehad, zoals ik, om op te groeien in een land als België”.

Bewegingsvrijheid en categorisering

Voordat ze terugkeerde om daar te gaan wonen, keerde Nicette slechts twee keer terug naar de DRC voor vakanties. Het dagelijkse leven in Kinshasa heeft nog steeds tijd nodig om zich aan te passen.

“Wat me vandaag de dag nog steeds stoort, is dat het niet gemakkelijk is om het huis uit te gaan en het openbaar vervoer te nemen om vrienden te ontmoeten”, legt Nicette uit. Reizen is een groot verschil met België. Je moet een taxi zoeken, je bent altijd afhankelijk van de chauffeur… Om me vrijer te voelen, loop ik veel.”

En net als Teza heeft Nicette te maken gehad met een vorm van categorisering omdat ze in België is opgegroeid. “Zelfs als we het ons niet echt realiseerden, zelfs in de manier waarop we spraken, zouden we ons meteen hebben gezegd: jij, je komt niet van hier! Soms is het gênant… In je eigen land zijn en je landgenoten horen zeg je: je komt niet van hier… Soms weten we niet zo goed hoe we moeten reageren’, klaagde Nicette.

De zoetheid van de Congolese levensstijl

Ondanks deze kleine moeilijkheid had de jongedame geen spijt van haar keuze. Hij waardeerde de zon en de warmte van het Congolese volk, de zoetheid van het leven weg van de stress van het dagelijkse leven in België. “Ik woon in een appartement in België, en ik kan mijn huis niet uit, een tafel buiten zetten en midden op straat wat drinken met de buren. Maar hier is er geen probleem”, legt hij lachend uit. .

Help de mensen van Belgo-Congo te doen

Nicette Ntoto en Teza Als jullie ons allebei vertellen, is naar huis gaan niet altijd makkelijk. Ze kennen allebei mensen die hebben geprobeerd hun leven op te bouwen of weer op te bouwen in Kinshasa of elders in de DRC, maar die uiteindelijk terugkeren naar België.

Stéphanie Kimbulu wil jonge Belgisch-Congo ondernemers helpen investeren in Congo. © RTBF

Ook Stéphanie Kimbulu realiseerde zich dit. Dus besloot deze ondernemende moeder een nieuwe structuur te lanceren in de arbeiderswijk Matonge van Kinshasa (dezelfde die de naam Elsene in België gaf).

We vonden het op de 3e en 4e verdieping van een gebouw dat onlangs in volle aanbouw was. Stéphanie toont ons toekomstige co-working spaces, toekomstige vergaderzalen, recepties en andere kantoren. In het Business Kin Center wil hij juridische en administratieve ondersteuning bieden aan jonge Belgisch-Congolese ondernemers, diensten voor grafisch ontwerpers, enz. Alles wat hij zelf hier wilde vinden toen hij uit België kwam waar hij opgroeide.

“We hebben het allemaal gedaan: proberen ons in de DRC te vestigen en dan terug te keren naar België, geeft hij toe. vinden de hulp die ze nodig hebben om hun project voort te zetten zoals ze willen”.

“Alles moet gebeuren”

Stéphanie gelooft dat Congo veel potentieel heeft en riep jonge ondernemers met ideeën op om hun geluk te komen beproeven.

“Er is plaats voor iedereen”, zegt Stéphanie. Hier zijn we in Kinshasa, maar het land is zo groot, daar moeten we ook in. Dit project is niet alleen hier, maar in de hele Republiek. Democratische Republiek Congo. Alles moet gedaan moeten worden, en we hebben ze nodig om vooruit te kunnen en onze jonge generatie vooruit te helpen.”

Een jonge man die nu al kan rekenen op het talent en de motivatie van deze drie vrouwen die we ontmoeten, vastbesloten om hun land verder te laten ontwikkelen.

MediaCongo

RTBF/MCP, via mediacongo.net