Het Romeinse rijk voerde meer dan 2000 jaar geleden zijn eerste “belasting op overlijden” in. Sindsdien is het in de meeste, zo niet alle landen die het hebben geprobeerd, net zo populair geworden als het Volksfront van Judea. Dat verklaart mede waarom premier Rishi Sunak overweegt de Britse heffingen te verlagen. Het aanvallen van de gehate belasting die onbeduidende inkomsten genereert, is een gemakkelijke overwinning voor de regerende Conservatieve Partij, die in opiniepeilingen achterblijft in de aanloop naar mogelijke algemene verkiezingen volgend jaar.
Weinigen van ons zijn blij belasting te betalen in de beste tijden, zelfs als ze het met tegenzin accepteren als de prijs voor het leven in een land met zulke nuttige zaken als wegen en scholen. Dit is een zeer interessante. Sterven is al erg genoeg, zonder er een belastbare gebeurtenis van te maken. De economische en sociale redenen achter het idee om te beperken hoeveel rijkdom men kan erven, zijn goed. Het echte probleem is dat successierechten meestal door de verkeerde mensen worden betaald.
Het Britse successierecht van 40% is naar internationale maatstaven niet erg hoog. De VS heeft een maximum van 40%, Japan is zelfs 55% hoger en het hoogste percentage in België is 80%. Aan de andere kant hebben 12 landen van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling successierechten afgeschaft of nooit opgelegd, waaronder Australië, Canada en Mexico.
Focussen op tarieven weerspiegelt niet de realiteit van waar die belastingen vallen. Dan Neidle, oprichter van Tax Policy Associates Ltd., tweette een openbaarmakingsschema als reactie op een Bloomberg News-rapport over de beraadslagingen van Sunak:
Het effectieve belastingtarief nam sterk toe toen de waarde van het landgoed boven £ 1 miljoen ($ 1,2 miljoen) steeg, piekte ergens boven de 20% en daalde vervolgens scherp terug naar 10% zodra het £ 9 miljoen overschreed. Hoe? Kortom, alleen de zeer rijken kunnen realistisch ten volle profiteren van legale technieken voor belastingontduiking. Dit omvat het opzetten van trusts, het stoppen van vermogen in vrijgestelde activa zoals landbouwgrond of bedrijven, en het weggeven van een deel van hun vermogen voor overlijden.
Voorbeeld: Voordat uw correspondent en haar partner vorig jaar Hong Kong verlieten (dat geen successierechten kent), ontmoetten ze enkele slimme jonge advocaten die graag een trust voor ons wilden opzetten ter voorbereiding op de verhuizing naar een lager belasting- en klimaatvriendelijk VK. We hebben hier ongeveer een microseconde over nagedacht voordat we tot de conclusie kwamen dat de kosten en de bijbehorende administratieve complexiteit ons bescheiden niveau van middelen simpelweg niet waard was.
Voor de meeste mensen is de vrijstellingsdrempel veel belangrijker dan het hoofdbelastingtarief. In het VK is dit £ 325.000, die kan worden verhoogd met nog eens £ 175.000 als uw woning wordt doorgegeven aan directe nakomelingen. Dit lijkt niet al te genereus, althans voor mensen die in Londen of het welvarende zuidoosten van Engeland wonen. Het vrijstellingstarief voor de Amerikaanse onroerendgoedbelasting voor het belastingjaar 2023 is $ 12,91 miljoen, of het equivalent van £ 10,4 miljoen.
De Britse drempel werd in 2009 vastgesteld. Sindsdien zijn de huizenprijzen in Londen meer dan verdubbeld tot gemiddeld iets meer dan £500.000, volgens gegevens van het Kadaster. Zelfs een bescheiden huis in de buitenwijken kan tot £ 1 miljoen kosten. De theorie achter de successierechten is het voorkomen van het ontstaan van zichzelf in stand houdende elites die de economische dynamiek ondermijnen en de sociale mobiliteit belemmeren. Als dat het doel was, dan heeft de Britse belasting jammerlijk gefaald in zijn taak. Er wonen niet veel oligarchen in halfvrijstaande huizen met drie slaapkamers op Wimbledon.
Toegegeven, belastingen zijn een zeer delicaat onderwerp. Focussen op hoge eigendomsrechten kan bijdragen aan vijandigheid jegens successierechten. In werkelijkheid betaalt niets zo goed als 40%. Zelfs voor meer bescheiden mensen zijn er manieren en middelen om rekeningen te minimaliseren, zoals het doorgeven van bezittingen aan uw kinderen (zolang u niet binnen de komende zeven jaar sterft). Roy Jenkins, een voormalig minister van Financiën, omschreef successierechten ooit als “een vrijwillige heffing die wordt betaald door degenen die hun erfgenamen meer wantrouwen dan de Belastingdienst”.
Wereldwijd levert successierecht over het algemeen een verwaarloosbare bijdrage aan het totale verdiende inkomen: voor het VK is het aandeel 0,7%.
Verlaag dus natuurlijk de tarieven; de cijfers zouden nauwelijks worden opgemerkt. Wat nog belangrijker is, verhoog de uitzonderingsdrempel naar een redelijker niveau. En als je toch bezig bent, wat dacht je ervan om de rijken hun eerlijke deel te laten betalen?
Meer van de mening van Bloomberg:
• Profiteer van pensioenwijzigingen in het VK zolang het nog kan: Stuart Trow
• De Britse rijke dans in pensionering: Merryn Somerset Webb
• De realiteit komt eraan voor de archaïsche koningen van Engeland: Pankaj Mishra
Deze column geeft niet noodzakelijkerwijs de mening weer van de redactie of van Bloomberg LP en haar eigenaren.
Matthew Brooker is een Bloomberg Opinion-columnist over zaken en infrastructuur uit Londen. Een voormalig redacteur en bureauchef voor Bloomberg News en plaatsvervangend zakelijk redacteur voor de South China Morning Post, hij is een CFA-charterhouder.
Meer van dit soort verhalen vind je op bloomberg.com/opinion
“Ongeneeslijke alcoholfan. Trotse webbeoefenaar. Wannabe gamer. Muziekfanaat. Explorer.”