MECHELEN, België (AP) – Biechtkamers waar generaties Belgen hun zonden hebben beleden, staan ​​opgestapeld in een hoek van wat ooit de Heilig Hartkerk was, een bewijs dat deze – net als de rooms-katholieke gebedshuizen – niet langer functioneel zijn.

Het gebouw zal twee jaar gesloten zijn, terwijl er een café en een concertpodium zullen worden toegevoegd, met plannen om van de kerk een “nieuw cultureel centrum in het hart van Mechelen” te maken, bijna dichtbij de plek waar de Belgische aartsbisschop woont. In de buurt is een voormalige Franciscaanse kerk nu een luxe hotel waar muziekster Stromae zijn huwelijksnacht doorbracht tussen de glas-in-loodramen.

In heel Europa, het continent dat bijna twee millennia lang het christendom heeft gevoed, staan ​​kerken, kloosters en kapellen leeg en worden ze steeds meer verwaarloosd, terwijl het geloof en het kerkbezoek de afgelopen halve eeuw zijn afgenomen.

“Het doet pijn. Ik zal het niet verbergen. Aan de andere kant is het onmogelijk om terug te gaan naar het verleden”, zei mgr. Johan Bonny, bisschop van Antwerpen, vertelde de Associated Press. Er moet iets gebeuren en nu krijgen steeds meer heilige gebouwen een nieuwe bestemming als kledingwinkels, klimmuren en nachtclubs.

Dit fenomeen werd waargenomen in de meeste christelijke regio’s van Europa, van Duitsland tot Italië en veel landen daartussenin. Dit is vooral prominent aanwezig in Vlaanderen, in het noorden van België, waar enkele van de grootste kathedralen van het continent en de mooiste kunstwerken te vinden zijn. Als het maar loyaal genoeg was. Uit een onderzoek uit 2018 van de PEW-onderzoeksgroep bleek in België dat van de 83% die zei christen te zijn opgevoed, slechts 55% zichzelf nog steeds als christen beschouwde. Slechts 10% van de Belgen gaat nog regelmatig naar de kerk.

Tegenwoordig kunnen bezoekende internationale koren constateren dat hun zangers in aantal groter zijn dan de congregatie.

Gemiddeld telde elk van de 300 steden in Vlaanderen ongeveer zes kerken en vaak waren er niet genoeg mensen om één kerk te vullen. Sommigen zijn een doorn in het oog van de binnenstad, omdat het onderhoud ervan altijd een financiële last is.

Mechelen, een stad met 85.000 inwoners ten noorden van Brussel, is het centrum van het rooms-katholicisme in België. De stad heeft twee dozijn kerken, waarvan sommige zich in de buurt van de Mariakathedraal bevinden. Rumbold met zijn belfort, UNESCO Werelderfgoed. Burgemeester Bart Somers heeft zich jarenlang ingezet om veel van de gebouwen een andere bestemming te geven.

“In mijn stad hebben we een brouwerij in de kerk, we hebben een hotel in de kerk, we hebben een cultureel centrum in de kerk, we hebben een bibliotheek in de kerk. We hebben dus veel nieuwe doelen voor de kerken”, aldus Somers, die als Vlaamse regiopastor ook betrokken is bij de wederopbouw van zo’n 350 kerken verspreid over de dichtbevolkte regio van 6,7 miljoen inwoners.

Een opmerkelijk hergebruikproject in België was het Martin’s Patershof hotel in Mechelen, waar het interieur van een kerk werd gesloopt om een ​​kamer te creëren met een bed met een hoofdeinde dat lijkt op een orgelpijp en een ontbijtruimte naast het altaar waar bladgoudwafels boven zweefden. Het. “We horen hier vaak mensen komen om te ontspannen en te genieten van de stilte van de oude identiteit”, zegt hotelmanager Emilie De Preter.

Met zijn eenvoudige luxe biedt het contemplatie en meer.

“In hotels slapen mensen in kerken, hebben ze misschien seks in kerken. Je zou dus kunnen zeggen: is het ethisch gezien een goed idee om een ​​hotel in een kerk te hebben? “Ik heb niet veel twijfels”, zei Somers. “Het gaat mij meer om de daadwerkelijke architectonische waarde.”

De waarde van het ontwerp komt vooral tot uiting in de kerk van St. Antonius van Padua in Brussel, tegenwoordig ook bekend als de klimclub Padoue Maniacs, waar kleurrijke handen en treden op de muren nu concurreren met glas-in-lood als belangrijkste kleurrijke attractie.

“Het glas-in-lood brengt een glinsterend, warm licht naar de plek terwijl de zon er doorheen schijnt, zodat we de aanwezigheid van de overblijfselen van de kerk echt kunnen voelen”, zegt Kyril Wittouck, een van de oprichters van de club. “Het altaar staat er nog steeds, dus we zijn omringd door overblijfselen en het herinnert ons aan waar we werkelijk waren.”

Ook in Brussel heeft de nachtclub Spirito een ontwijde Anglicaanse kerk overgenomen en heeft als logo een afbeelding van een priester die een non kust.

Dit was niet wat bisschop Bonny in gedachten had.

Hoewel het rooms-katholicisme aan het afnemen is, bestaat er nog steeds een gevoel van het heilige of de behoefte aan reflectie in de samenleving, of deze nu religieus, agnostisch of atheïstisch is. En de uitstraling van sereniteit die uit een kerk straalt, is moeilijk te evenaren. Voor Bonny is er dus geen reden om van de kerk een supermarkt of discotheek te maken.

“Het is een plek voor bezinning. En is dat niet echt waar de kerk zich zorgen over maakt?” hij zegt. Bonny stelt dat het meest succesvolle en bevredigende hergebruik de overdracht ervan naar andere christelijke gemeenschappen zou zijn, of ze nu Koptisch of Oost-Europees zijn.

In zijn kantoor kon hij echter al moe worden als hij alleen maar naar de stoet kandidaten voor leegstaande rooms-katholieke gebouwen keek. Zijn hart voelde zwaar toen er een makelaar verscheen. “Ze zien de mogelijkheden. En plotseling kun je niet geloven hoe vroom ze zijn als er zich financiële kansen voordoen. Plotseling worden ze vroomer dan een non.”

Bonny kent de kronkelende geschiedenis van het christendom door de eeuwen heen en kijkt naar de lange termijn, aangezien de nabije toekomst er niet rooskleurig uitziet. ‘Elke driehonderd jaar moeten we bijna opnieuw beginnen’, zei hij. ‘Ik ben er zeker van dat er iets nieuws zal gebeuren. Maar het kost tijd.”

Bij Martin’s Patershof gold zelfs de voorwaarde dat de kerk het gebouw terug mocht nemen als het weer nodig zou zijn, aldus De Preter. De hotelelementen zijn gebouwd op stalen balken en kunnen volledig worden gedemonteerd en weer worden verwijderd. “Als de kerk het gebouw op een gegeven moment terug wil – wat zeer onwaarschijnlijk is – zou dat kunnen gebeuren.”