De toename kwam toen de autoriteiten een kraakpand sloten dat door asielzoekers werd gebruikt, waardoor meer mensen de straat op werden gedwongen. Er is in ieder geval één persoon dood aangetroffen.

Zo’n 200 slapeloze nachten lang was het gebrek aan acceptatie voor asielzoekers in België crisisjaren in de maak.

De 43-jarige Mehari uit Eritrea is sinds september vorig jaar onderweg. “We zijn allemaal nog onderweg”, zei hij.

EUObserver zal zijn achternaam niet publiceren vanwege de mogelijke impact die zijn familie thuis kan hebben.

“Ik weet niet wat ik moet doen”, zegt Valeri Greuten, 46, een bouwvakker uit Moldavië die beweert te zijn uitgebuit door een Pools bedrijf in België.

Hij zegt dat hij afgelopen oktober in België aankwam om te werken, maar nooit werd betaald en in januari dakloos werd. Zonder geld en geen weg naar huis, vertrouwt hij op liefdadigheid om te overleven.

Sameer, niet zijn echte naam, is 37 jaar oud en komt uit Afghanistan. Hij zei dat hij een ex-soldaat was die tegen de Taliban vocht en liet deze verslaggever een foto zien van zichzelf in legeruniform met westerse soldaten.

“Ik heb 10 jaar tegen de Taliban gevochten. Gisteren werkten we hand in hand met de wereld. We vechten niet alleen voor Afghanistan”, zei hij. Sameer heeft de afgelopen 20 dagen in een tent geslapen, zei hij.

Ze zijn allemaal afhankelijk van de liefdadigheid van vrijwilligers en ngo’s en kamperen allemaal voor het Klein Kasteeltje, het eerste toegangspunt voor mensen die internationale bescherming zoeken in België.

Het Petit-Château, dat wordt beheerd door de staatsasieldienst Fedasil, vangt in eerste instantie ongeveer 800 vrouwen en kinderen op.

De staat bestaat simpelweg niet voor daklozen, aangezien de Belgische autoriteiten worstelen met een acceptatiecrisis die tot nu toe aan vroegere en huidige ministers is ontgaan.

Gerechtelijke boetes en bedreigingen

België staat nu tegenover mogelijke sancties van de Europese Commissie over kwesties in verband met de toepassing van de EU-wetgeving inzake toelating. Onlangs weigerde een rechtbank in Nederland asielzoekers naar België over te dragen wegens gebrek aan huisvesting.

Andere juridische verwikkelingen en uitspraken van nationale rechtbanken hebben geleid tot boetes tegen de overheid wegens het niet handhaven van het wettelijk zekerheidsrecht om asielzoekers toelating te verlenen.

Sommigen hebben de staat uitgedaagd en gewonnen. Omdat er nog steeds geen plek is om te wonen, heeft de rechtbank de regering veroordeeld tot betaling van maximaal 250 euro per dag. Maar die dagelijkse boetes bleven onbetaald en nu dreigen de Belgische autoriteiten staatseigendommen in beslag te nemen en een openbare veiling te houden.

Het gaat onder meer om kantoorartikelen van het kabinet van Nicole de Moor, de Belgische staatssecretaris belast met asielzaken. Eerder deze maand vertelde De Moor aan Belgische media dat de boete niet zou worden betaald, te midden van beweringen dat het andere asielzoekers zou lokken.

En hij gaf andere EU-landen de schuld dat ze meer dan 14.500 asielzoekers, elders geregistreerd, naar België hebben laten komen om later hun aanvraag in te dienen. Ongeveer 3.000 wachten momenteel op het plaatsen van een receptie, wat vier maanden of langer kan duren.

Vorig jaar werd Fedasil zelf veroordeeld tot een boete van 5.000 euro per dag wegens het niet overleggen van kwitanties. Dat is nu opgelopen tot € 10.000.

“Fedasil respecteert dat recht gedurende één dag in 2022 niet en betaalt geen boete”, zegt Thomas Willekens van Vlaamse Vluchtelingenactie.

Willekens zei dat de toelatingsdrempel van België met maximaal 25 procent kan worden verlaagd als het land Afghanen tijdelijke verblijfsvergunningen verleent. Veel Afghanen zullen geen asiel krijgen, zei hij. Maar omdat ze niet teruggestuurd konden worden naar Afghanistan, vroegen ze opnieuw asiel aan.

Andere oplossingen zijn onder meer het reeds bestaande verdelingsplan van België om asielzoekers in 581 Belgische steden te herplaatsen. Maar de lokale overheid verwierp de verhuizing en De Moor weigerde het af te dwingen.

Een ander idee is om mensen naar hotels en militaire kazernes te sturen. Maar ook dat werd afgewezen. “De overheid wil geen hotels openen vanwege de ‘pull-factor'”, zegt Willekens.

afwezige staat

Door de patstelling waren velen afhankelijk van de welwillendheid van vrijwilligers en het maatschappelijk middenveld.

Eerder deze week wisten ze onderdak te vinden voor 140 dakloze asielzoekers in de Brusselse wijk Anderlecht.

Donderdag verhuizen de eerste 45 mensen naar de nieuwe locatie. Een nieuwe installatie is meer dan een schuilplaats. Dit is ook een vast adres.

Zonder adres komen zelfs asielzoekers op straat te staan. België heeft een vast adres nodig om een ​​gemeentelijke verblijfsvergunning te krijgen. Maar een adres krijgen is niet eenvoudig.

Makelaars vragen een aanbetaling van twee maanden op een rekening voordat de sleutels van het appartement worden overhandigd. Maar banken hebben ook een adres nodig om een ​​rekening te openen. Willekens omschreef het als een “vicieuze cirkel”.

Intense asieldruk

De staat van zijn kant zei dat het aan een oplossing werkte, maar erkende dat het niet snel zou zijn. Bart Tierens is woordvoerder van de Belgische staatssecretaris de Moor.

In een e-mail zei hij dat België onder grote druk stond. Hij zei dat vorig jaar een recordaantal van 100.000 mensen hun toevlucht zochten in België en dat 36.871 mensen internationale bescherming vroegen, 40 procent meer dan in 2021.

Dit aantal overtreft de 63.356 Oekraïense burgers die tijdelijke bescherming hebben aangevraagd, zei hij. “Om asielzoekers te huisvesten, zijn er sinds september 2021 9.000 nieuwe opvanglocaties gecreëerd”, zei hij terwijl hij een totale capaciteit van 34.000 vastlegde.

Tierens zegt dat er deze maand en de komende maanden nieuwe plekken bij komen. Hun plan, zei hij, concentreerde zich op drie structurele hervormingen.

Dit omvat het herzien van de 40 jaar oude migratiecode van België, het creëren van één enkele migratiedienst en het bereiken van overeenstemming over EU-brede migratiehervormingen.

“We zijn klaar om ons steentje bij te dragen, maar we verwachten dat andere Europese landen hetzelfde doen”, zei hij.