COCHEM: Jarenlang deden de inwoners van de weelderige stad Cochem in het Duitse Rijnland hun dagelijkse bezigheden zonder te beseffen dat ze in een goudmijn woonden.

Tijdens de Koude Oorlog bewaarde de Duitse centrale bank bijna 15 miljard mark aan noodgeld in een nucleaire bunker van 1500 vierkante meter onder de stad.

Een goed bewaard staatsgeheim, de munt kreeg de codenaam “BBK II” en was bedoeld om te worden gebruikt als Duitsland het doelwit was van een aanval op zijn monetaire systeem.

Na de Koude Oorlog kwamen de bunkers in handen van regionale coöperatieve banken en later vastgoedfondsen. In 2016 werd het gekocht door het Duitse echtpaar Manfred en Petra Reuter, die er een museum van maakten.

Nu de Russische invasie van Oekraïne de angst voor een nucleair conflict doet ontstaan, neemt de belangstelling voor de bunker weer toe.

“Veel mensen die we kennen, hebben erop gewezen dat we veilige bunkers hebben en hebben gevraagd of er ruimte voor is in geval van nood”, zei Petra Reuter.

Op de bunkertocht worden “natuurlijk vragen gesteld over de huidige situatie”, die voelt als een “sprong terug in de tijd 60 jaar”, zei hij. “De angst is hetzelfde.”

Binnen, achter zware metalen deuren, leidde een lange gang naar een ontsmettingsruimte en een kantoor uitgerust met een typemachine en een draaitelefoon.

De hoofdruimte bestaat uit 12 stallen waar bijna 25 jaar lang zo’n 18.300 dozen met miljoenen biljetten van 10, 20, 50 en 100 aan het plafond werden bewaard.

HONDERDEN VRACHTWAGENS

Aan de voorkant waren de bankbiljetten bijna identiek aan de originele deutschmark die destijds in omloop was, maar aan de achterkant waren ze heel anders.

Vanaf 1964 werden gedurende ongeveer 10 jaar bankbiljetten door honderden vrachtwagens aan bunkers afgeleverd, zonder dat iemand iets vermoedde – zelfs de Oost-Duitse geheime politie van de Stasi niet.

De bunker is toegankelijk via een geheime doorgang vanuit wat een opleidings- en ontwikkelingscentrum lijkt te zijn voor medewerkers van de Bundesbank in een woonwijk van de stad.

Cochem, gelegen op ongeveer 100 km van de Belgische en Luxemburgse grens, werd gekozen vanwege de grote afstand tot het IJzeren Gordijn.

“Inwoners van de gemeenschap waren verbaasd om deze schat te vinden, die lang verborgen was geweest in de buurt van hun huizen”, zegt Wolfgang Lambertz, de voormalige burgemeester van de stad met ongeveer 5.000 inwoners.

Naast de 15 miljard mark die in bunkers is opgeslagen, worden ook alternatieve valuta’s met een waarde van minder dan 11 miljard mark opgeslagen in de kluizen van de centrale bank in Frankfurt.

In totaal komt dit neer op ongeveer 25 miljard mark – ongeveer gelijk aan de totale hoeveelheid contant geld die in 1963 in de Duitse economie circuleerde.

BERNHARD BEDIENING

Het kan een extreme maatregel zijn om een ​​louter hypothetische aanval af te weren, maar de Duitse autoriteiten hebben zich laten leiden door de lessen uit de geschiedenis.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog hadden de nazi’s “Operatie Bernhard” gelanceerd, waarbij gevangenen in concentratiekampen werden gedwongen nepponden te produceren met als doel Groot-Brittannië ermee te overspoelen.

“De meest plausibele verklaring is waarschijnlijk de angst dat vals geld door het IJzeren Gordijn wordt gesmokkeld om de West-Duitse economie te schaden”, aldus Bernd Kaltenhaueser, voorzitter van het regionale kantoor van de Bundesbank voor Rijnland-Palts en Saarland.

Maar het creëren van een reservevaluta heeft tegenwoordig “geen zin meer omdat er minder valse biljetten in omloop zijn en minder contante betalingen”, aldus Kaltenhaueser.

In de jaren tachtig, toen de Koude Oorlog ten einde liep en de technologie zich ontwikkelde, werd besloten dat de vervangende valuta niet langer zou voldoen aan de Duitse veiligheidsnormen.

In 1989, het jaar dat de Berlijnse Muur viel, waren alle bankbiljetten uit de bunker gehaald, versnipperd en verbrand.