Het publiek in Brussel werd eerder deze week getrakteerd op een zeldzaam optreden van Salman Gambarov, de wereldberoemde Azerbeidzjaanse jazzmuzikant. Het evenement in de wereldberoemde jazzclub The Music Village markeerde de inhuldiging van de Belgisch-Azerbeidzjaanse Culturele Vereniging.

Een show in The Music Village, de belangrijkste jazzlocatie van België, bleek het tonicum voor de januariblues.

Gambarov heeft het publiek over de hele wereld verbaasd met zijn muzikale capaciteiten en samen met zijn ensemble Bakustic Jazz, dat hij in 1996 oprichtte, gaf hij op maandag (15 januari) een zeer plezierige 2 uur durende show in het Music Village van de stad.

Het is een werk van twee sets, waarvan de eerste meer traditionele jazz is, terwijl de tweede, ondersteund door oude Azerbeidzjaanse films, de stijl van de vroege cinema heeft, wat meer avant-garde.

Jazzpianist Gambarov wordt begeleid door mede-getalenteerde, in Azeri geboren muzikanten Nicat Bayramov op drums en Fuad Jafar op basgitaar.

Tijdens het concert hoort het publiek ook traditionele muziekinstrumenten die misschien nog nooit eerder op het podium van The Music Village te zien waren.

Het concert in Brussel, georganiseerd door de Ambassade van Azerbeidzjan bij de Europese Unie, en bijgewoond door de ambassadeur, Zijne Excellentie Vaqif Sadıqov, was een zeldzame kans voor het Belgische publiek om kennis te maken met de muzikale vaardigheden en capaciteiten van Gambarov en zijn band.

Het concert was ook een gelegenheid om de nieuwe Belgisch-Azerbeidzjaanse Culturele Vereniging te lanceren, die tot doel heeft vriendschap en culturele uitwisseling tussen de twee landen te bevorderen.

De organisator van de nieuwe groep, Kevin van Nuffel, hoopt dit soort evenementen regelmatig te faciliteren.

De muziek van de band komt uit Baku, de hoofdstad van Azerbeidzjan, een opwindende muzikale metropool.

Traditionele mugham, symfonische muziek (hier werd het eerste muziekconservatorium van de Sovjetrepubliek gebouwd) en een levendige jazzscene hebben van de stad een muzikaal centrum in de Kaukasus gemaakt.

Een van de belangrijkste exponenten van de Azerbeidzjaanse (en de regio) jazzscene is Gambarov, van wie wordt gezegd dat hij de hoge kunst van het triospel viert “met een Keith Jarrett-esthetiek.”

Het resultaat is iets unieks: twee heel verschillende muziekwerelden versmolten met energieke jazz. Gambarov, nu 64, heeft een rijke muzikale erfenis.

De moeder van de in Azerbeidzjan geboren componist, Sura Gambarova, was de dochter van een operazangeres en het was Sura die hem vanaf jonge leeftijd zijn liefde voor muziek aanmoedigde.

Op vierjarige leeftijd speelde Salman al vleugelpiano en beheerste hij zelfs de moeilijkste composities. Later, tijdens zijn studie aan een muziekschool, verbaasde hij mensen met zijn spel en benadering van muziek.

Hij staat bekend als autodidact op het gebied van jazz en, in zijn eigen woorden, “jazz is de muziek die alles op zichzelf vergelijkt.”

Zijn eerste composities kregen veel bijval tijdens de All-Union Composers Contest in Moskou in 1987 en in 1996 richtte hij “Bakustic Jazz” op.

Verschillende beroemde muzikanten hebben met hem opgetreden in jazzclubs in Bakoe en daarbuiten, waaronder Nederland, Duitsland, Frankrijk, Engeland en de Verenigde Staten. “Bakustic Jazz” heeft ook deelgenomen aan muziekfestivals in Azerbeidzjan.

Jazz in Baku – een van de positieve erfenissen van het Sovjettijdperk.

In het Sovjettijdperk was Baku, de hoofdstad van Azerbeidzjan, een centrum van de jazzcultuur waarin oosterse en westerse invloeden werden gecombineerd. Ondanks het rigide culturele en politieke klimaat van die tijd slaagde jazz erin de harten van de inwoners van Bakoe te doordringen, waardoor een unieke en dynamische sfeer ontstond die floreerde in de schaduw van het IJzeren Gordijn.

Jazzmuziek in Bakoe tijdens het Sovjettijdperk was een symbool van vrijheid en zelfexpressie.

Het improvisatorische karakter van jazz stelt muzikanten in staat hun emoties en gedachten op subtiele wijze over te brengen, waarbij ze vaak de beperkingen omzeilen die door het cultuurbeleid van de overheid worden opgelegd. Jazzclubs in Bakoe zijn een toevluchtsoord voor mensen die willen ontsnappen aan de eentonigheid van het dagelijks leven en bieden een ruimte waar creativiteit en individualiteit kunnen floreren.

De lokale jazzscene wordt aangedreven door een breed scala aan getalenteerde muzikanten die inspiratie putten uit traditionele Azerbeidzjaanse muziek en internationale jazztrends.

Deze combinatie geeft een onderscheidende smaak aan Baku-jazz, door elementen van mugham, een traditionele Azerbeidzjaanse muziekvorm, te combineren in de improvisatiestructuur van jazzcomposities.

In deze tijd ontstonden beroemde muzikanten die een onuitwisbare stempel achterlieten op de Baku-jazzcultuur.

Vagif Mustafazadeh.

Jazzpianist en componist Vagif Mustafazadeh (1940-79), vaak de ‘vader van de Azerbeidzjaanse jazz’ genoemd, was een pionier in de stijl die bekend staat als mugham-jazzcombineert traditionele Azerbeidzjaanse melodieën met jazzimprovisatie.

Zijn innovatieve aanpak vond niet alleen weerklank in Bakoe, maar kreeg ook internationale erkenning.

Ondanks de uitdagingen van de Sovjetautoriteiten werden jazzfestivals en concerten regelmatige evenementen in Bakoe.

Deze evenementen bieden muzikanten een platform om hun talenten te laten zien en het publiek in staat te stellen zich bezig te houden met het genre dat culturele en politieke grenzen overstijgt.

Concluderend kan worden gezegd dat de Baku-jazzcultuur in het Sovjettijdperk een bewijs is van de veerkracht van artistieke expressie ondanks politieke beperkingen.

De samensmelting van Azerbeidzjaanse tradities met de improvisatiegeest van jazz creëerde een unieke en blijvende erfenis die het culturele landschap van de stad blijft beïnvloeden, en de muziek fungeert tot op de dag van vandaag als ambassadeur voor de Azerbeidzjaanse cultuur.

________________________________________________________________________________________________________________________________

Lees ook: Klein België, grote jazz!

Vanaf zijn begindagen als land dat Amerikaanse jazzpioniers verwelkomde tot aan zijn huidige status als centrum van innovatie en creativiteit, heeft België een onuitwisbare stempel gedrukt op het mondiale jazzlandschap.

________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________