De Europese Commissie gaat contact opnemen met België omdat het land geen onderdak meer wil bieden aan alleenstaande mannelijke asielzoekers. België stelt dat er een tekort is aan overnachtingsmogelijkheden die gratis ter beschikking moeten worden gesteld aan gezinnen met kinderen.

Op dinsdag (29 augustus) stop Minister van Buitenlandse Zaken Nicole de Moor maakte bekend dat alleenstaande mannen die asiel aanvragen geen opvangplaatsen meer zullen krijgen van het Belgische Opvangbureau voor asielzoekers.

Hij rechtvaardigde dit besluit door het toenemende aantal asielzoekers en het gebrek aan opvangplaatsen die bedoeld zouden moeten zijn voor gezinnen met kinderen.

De Europese Commissie reageerde echter snel: EU-woordvoerder voor Binnenlandse Zaken, Migratie en Binnenlandse Veiligheid, Anita Hipper, zei donderdag op een persconferentie dat de Commissie hierover contact zou opnemen met de Belgische autoriteiten.

Hij erkende dat de opvangsituatie in België “moeilijk” was en zei dat de Commissie “in nauw contact stond met de Belgische autoriteiten en hen blijft steunen.”

“Deze aankondiging moet nog besproken worden binnen de Belgische regering. We zullen moeten afwachten wat er daadwerkelijk gaat gebeuren. “De Commissie zal hierover contact opnemen met de Belgische autoriteiten”, zei hij.

In uitzonderlijke gevallen is voorrang toegestaan

De EU-regelgeving staat landen toe om in uitzonderlijke gevallen voorrang te geven aan bepaalde asielaanvragen boven andere. België wil zich voorbereiden op “een toenemende toestroom van gezinnen en kinderen”, zei de Belgische minister van Buitenlandse Zaken, die in de toekomst een scherpe toename van het aantal grensoverschrijdingen voorspelde.

In een interview met Radio 1 dinsdag legde de Moor uit dat het moeilijk was om nieuwe centra te openen en nieuwe locaties te creëren. “Als moeder van twee kinderen ben ik vastbesloten om te voorkomen dat kinderen op straat belanden en daar moeten slapen.”

België “heeft ook lange tijd meer gedaan dan zijn plicht”, voegde de Belgische minister van Buitenlandse Zaken eraan toe, wijzend op de ongelijke verdeling van de migrantenlast in de EU.

In 2023 waren er bijvoorbeeld “19.000 asielzoekers geregistreerd in België, en 1.500 in Portugal, een land met een vergelijkbare bevolking als België”, legt hij uit.

De kritiek op het besluit kwam vooral van de Sociaal-Democratische Partij en de Groene Partij, maar ook van verenigingen die asielzoekers steunen, die de stap als “zeer problematisch” omschrijven. Dit “zou kunnen leiden tot een nieuwe golf van dakloosheid in het Brussels Gewest.”

Tine Claus, directrice van de Vlaamse vluchtelingenvereniging Vluchtelingenwerk Vlaanderen, licht dit toe in een open brief in Vlaamse media Standaard Dedat hij niet langer met de minister zou samenwerken.

Zelfs het Brussels Gewest vroeg de federale regering om het besluit te heroverwegen, omdat het het risico op dakloosheid of de zekerheid van de bevoorrading zou vergroten.

Een hervorming van de EU zou helpen

In maart heeft de regering een nieuw migratiepact aangenomen om de crisis aan te pakken, met name door het aantal vluchtelingen dat gedwongen werd terug te keren te verdubbelen en extra onderkomens te creëren.

Om de crisis op de lange termijn te bezweren, vertrouwt De Moor op het nieuwe pact van de Europese Unie over asiel en migratie.

In juni zijn de EU-ministers het eens geworden over een systeem dat bindende maar flexibele solidariteit tussen de lidstaten biedt bij de omgang met asielzoekers. De ratificatie van het pact moet echter nog worden besproken door de Commissie, het Parlement en de Raad.

In een persbericht zei De Moor dat hij samenwerkte met andere Europese collega’s om deze overeenkomst af te ronden, die “onder andere zal zorgen voor snelle grensprocedures aan de buitengrenzen en een eerlijker verdeling van asielzoekers in Europa.”

De minister van Buitenlandse Zaken voegde eraan toe dat overeenkomsten met derde landen, zoals met Tunesië, ook zouden bijdragen “tot een beter beheer van de migratiestromen en onze grenzen”.

Hij onderstreepte echter dat “deze dingen tijd vergen en niet onmiddellijk resultaat zullen opleveren” en dat “we daarom komende winter nog steeds te maken zullen krijgen met een ingewikkelde opnamesituatie”, waarbij hij benadrukte dat hij “duidelijke prioriteit geeft aan gezinnen en kinderen.”

[Bearbeitet von Kjeld Neubert]