Ongeveer 10.000 mensen gingen donderdag (5 oktober) de straat op in Brussel als onderdeel van een landelijke staking gericht op het voorkomen van een stemming over het zogenaamde ‘Van Quickenborne Bill’, dat volgens tegenstanders het recht op protest zou beperken.
Het wetsvoorstel is vernoemd naar de federale minister van Justitie, Vincent Van Quickenborne, die eerder dit jaar hervormingen van het strafrecht voorstelde om nieuwe straffen voor relschoppers te voorzien.
Critici zeggen dat het wetsvoorstel de grenzen tussen relschoppers en activisten vervaagt.
Het meest controversiële deel van de wet is dat rechters een protestverbod van maximaal drie jaar (vijf jaar bij herhaalde overtredingen) kunnen opleggen aan degenen die schade veroorzaken rond demonstraties of bijvoorbeeld geweld gebruiken tegen politieagenten.
Onder de slogan “demonstranten zijn geen criminelen” ging een coalitie van de drie belangrijkste Belgische vakbonden (FGTB, CSC, CGSLB) en verschillende mensenrechtenorganisaties, waaronder Amnesty International en Greenpeace, de straat op om te eisen dat het wetsvoorstel wordt ingetrokken. met het argument dat dit een bedreiging vormt voor het fundamentele recht om te protesteren.
“Wij hebben dit gezien [bill] als de volgende stap in een zorgwekkende trend, niet alleen in België, waar activisten en vakbondsleden steeds meer worden beperkt in hun recht om te protesteren”, vertelde Greenpeace-woordvoerder Joeri Thijs aan EUobserver.
“Het risico bestaat dat deze nieuwe straffen zullen afwijken van hun beoogde doel en ook vreedzame collectieve actie zullen belemmeren”, aldus een woordvoerder van het Confederatie van Belgische Christelijke Vakbonden (CSC).
Volgens de voorgestelde ‘anti-casseur’-wet van de minister is het doel om te voorkomen dat degenen die niet aan de protesten hebben deelgenomen (de zogenaamde ‘relschoppers’) deze als voorwendsel gebruiken om opzettelijk geweld en schade te veroorzaken. .
Maar in de praktijk, zo zeggen NGO’s en vakbonden, is de reikwijdte te breed en zou dit mogelijkheden bieden om zich op geweldloze demonstranten te richten.
In een van haar verklaringen zei de coalitie: “Mensen die betrokken zijn bij sociale, milieu- en dergelijke terreinen lopen het risico dubbel veroordeeld te worden en een verbod opgelegd te krijgen om deel te nemen aan legitieme demonstraties.”
“Het is lastig om dit voorstel zo te schrijven dat het niet breder geïnterpreteerd kan worden dan onze minister bedoeld heeft”, aldus Thijs. “Dit is misschien goed bedoeld, maar het zal niet helpen”, voegde ze eraan toe.
Als een activist zich bijvoorbeeld uit protest aan de deur van een bedrijf vastbindt, wordt dit dan beschouwd als materiële schade en zijn er bepaalde sancties aan verbonden (vraag het aan een woordvoerder van Greenpeace)?
De tekst zou in juli worden goedgekeurd, maar na sterke tegenstand van actiegroepen en verzoeken van de Belgische linkse partij PVDA werd het proces uitgesteld en werd er niet over gestemd.
Wat werd bereikt was een aantal amendementen (zoals de implementatie van protesten van meer dan 100 mensen) die critici nog steeds onvoldoende achtten.
“Een dergelijke wet zou ook de deelname aan democratische mobilisatie belemmeren”, vertelde CSC aan EUobserver. “Dit zal onvermijdelijk leiden tot een aanscherping van de politiepraktijken om toezicht te houden op de naleving van het demonstratieverbod”, zei hij.
Zorgwekkender, zei een woordvoerder van Greenpeace, is dat het niet bekend is welke overheidsinstanties of controlemechanismen toezicht zullen houden op toekomstige demonstratieverboden.
“Zelfs als u het met dit idee eens bent, hoe gaat u het dan implementeren?” Thijs vroeg het aan beleidsmakers – maar tot nu toe kwam er geen antwoord.
“Typische tv-ninja. Popcultuurliefhebber. Webexpert. Alcoholfan. Wannabe-analist. Algemene baconliefhebber.”
