Ze hadden achttien lange dagen beraadslaagd op een geheime locatie in de buurt van de Belgische hoofdstad, waarbij ze 287 vragen hadden beantwoord die uiteindelijk zouden resulteren in de beslissing van de twaalf juryleden en 24 plaatsvervangers. Zijn de tien verdachten die worden verdacht van moord en poging tot moord in terroristisch verband schuldig of niet? Dinsdagavond gaf de jury haar antwoord op het massale strafproces rond de islamistisch-terroristische aanslagen van 22 maart 2016 in Brussel: acht schuldigen, twee vrijgesproken.

Er heerste volledige stilte toen voorzitter Laurence Massart opnieuw de verschrikkingen van 22 maart 2016 beschreef en de “totale chaos” beschreef toen drie bommen ontploften op de luchthaven van Zaventem en op het metrostation Maalbeek in de Europese wijk. 15 mannen en 17 vrouwen kwamen om en meer dan 300 mensen raakten gewond. “Ze hielden elkaars hand vast, sommigen voor de laatste momenten van hun leven, anderen om de pijn te helpen verdragen”, aldus de rechter. Het was herhaaldelijk emotioneel, maar waarnemers noemden de redenen voor de uitspraak ‘genuanceerd’ en ‘gepast’. Sinds december vorig jaar hebben rechters, jury’s, rechercheurs en advocaten honderden getuigenverklaringen, DNA-analyses en allerlei soorten bewijsmateriaal onderzocht.

Er werd reikhalzend uitgekeken naar het vonnis over de beroemdste beklaagde, Salah Abdeslam

Er werd reikhalzend uitgekeken naar het vonnis van de beroemdste beklaagde, Salah Abdeslam. De Fransman, geboren en getogen in de Brusselse wijk Molenbeek, heeft… proces in de Parijs veroordeeld tot levenslang in de gevangenis zonder uitzicht op vervroegde vrijlating voor een reeks aanslagen op 13 november 2015 in de Franse hoofdstad. Bij deze aanvallen, onder meer op de concertzaal Bataclan, hebben extremisten 130 mensen gedood en 350 anderen gewond. Abdeslam is de enige overlevende van het terroristische team. Hij vluchtte en werd na een zoektocht van vier maanden in maart 2016 in Brussel gearresteerd, vier dagen voor de explosie in de Belgische hoofdstad. Daarom ontkende Abdeslam de verantwoordelijkheid voor de aanslagen in Brussel. Hij ‘weet niets’.

Dit overtuigde de jury niet; ze volgden het parket, dat hem beschouwde als een volwaardig lid van een Brusselse terroristencel. Bewijsmateriaal omvat correspondentie die op hem betrekking heeft, waaruit blijkt dat hij vastbesloten is om in België te blijven om “zijn werk af te maken” na de aanslagen in Parijs. Net als de andere vijf verdachten werd Abdeslam schuldig bevonden aan moord, poging tot moord in terroristische context en deelname aan de activiteiten van een terroristische organisatie. De jihadistische militie die de ‘Islamitische Staat’ wordt genoemd, claimde de aanslagen in Parijs en Brussel als hun eigen aanslagen.

Negen van de tien mensen die terechtstonden, waren aanwezig. Oussama Atar, die wordt beschouwd als een vermoedelijk vermiste cliënt. De autoriteiten gaan ervan uit dat hij destijds in Syrië stierf. Mohamed Abrini uit België werd echter schuldig bevonden. De islamistische groep van Marokkaanse afkomst ging samen met twee andere islamistische groeperingen naar de luchthaven van Brussel om de explosievengordel tot ontploffing te brengen. Toen hij echter vrouwen en kinderen in de rij aantrof, draaide hij zich om, zo getuigde hij tijdens het proces. Abrini is ook veroordeeld tot levenslang in de gevangenis vanwege zijn betrokkenheid bij de aanslagen in Parijs. Osama Krayem, die een rugzak vol explosieven de metro in droeg, zei ook dat hij zich op het laatste moment terugtrok – en nu schuldig is bevonden aan moord, zoals ten laste gelegd, net als drie mannen die de explosieven door elkaar hadden gemengd en hielpen bij het plannen van de aanval. .

Lees hier ook over

De jury voerde ook aan dat het eerdere officiële dodental van 32 doden als gevolg van de aanval gecorrigeerd moest worden. De dood van drie mensen die stierven als gevolg van euthanasie-aanvallen, zelfmoord en onbehandelde kanker als gevolg van de verwondingen die zij opliepen, werd ook aan terroristen toegeschreven.

Na de uitspraak: schadevergoeding voor bijna 1.000 eisers

Dit betekende het einde van het grootste deel van de meest spectaculaire test uit de recente Belgische geschiedenis. De rechtbank beslist in september over hun respectievelijke straffen. Maar de opluchting van de bijna duizend eisers, waaronder veel overlevenden, was voelbaar. Adrien Masset en Guillaume Lys, twee vertegenwoordigers van de eisers, prezen het “goede werk van de rechterlijke macht” en spraken over de “serieuze, goed beredeneerde en krachtige uitspraak” die elke beklaagde op gepaste wijze onderscheidde.